Skip to main content

Snoeien en knippen

Veel struiken en bomen worden groter dan de tuin toelaat. Door ze te knippen ontstaan lelijke stronken, met snoeien bereikt u een mooier resultaat.
Hier laten we zien dat snoeien niet moeilijk hoeft te zijn, met de kennis van deze pagina's en een beetje lef is het best te doen.

Waarom snoeien

Om de gewenste variatie te kunnen toepassen, of om redelijk snel een volle tuin te hebben, worden heesters vaak te dicht op elkaar geplant. Snoeien is dan nodig om heesters niet te groot te laten worden.
Vaak is de snoei ook gericht op de productie van bloemen of vruchten.

Snoeien en knippen

Veel tuinbezitters die verder met plezier tuinieren worden wat onzeker als het om het snoeien gaat. Vaak komt men dan niet verder dan het afknippen van de langste takken om het formaat in de hand te houden.
Bij snoeien gaat men dieper in de struik om nieuwe takken van onderuit te laten komen zodat de struik verjongt.
Bij knippen gaat ook al gauw de natuurlijke vorm van de heester verloren. Na verloop van een aantal jaren heeft men een tuin vol oude bolle stronken.

Wanneer moeten we snoeien

Voor de meeste snoeiklussen zijn de wintermaanden en het vroege voorjaar het geschikste moment. Bij bladverliezende struiken kunnen we het beste de structuur van de struik beoordelen. Vanuit de winterrust krijgen we ook de sterkste hergroei om het verjongen van struiken te bevorderen.
Planten die in het voorjaar groeien op twijgen snoeien we pas gelijk na de bloei om eerst nog van de bloemen te kunnen genieten.

Basis regels snoeien

- Snoei stimuleerd de groei. Hoe dieper u een scheut terug knipt hoe sterker de nieuwe scheuten zullen zijn.
- Na een sterke snoei kunnen er veel jonge snelle scheuten (waterlot) ontstaan. Als je die in augustus wegsnoeid zal de hergroei veel minder zijn.
- Als u een tak insnoeit zal de hoogst overgebleven knop de sterkst scheut gaan vormen.
- Recht omhoog geplaatste takken groeien sneller. Een horizontaal groeiende of afhangende tak geeft meer bloem en vrucht.

Scheuten, twijgen en takken

Een tak begint als scheut. Zo noemen we een jonge tak die vaak nog gedeeltelijk kruidachtig is.

In het najaar als de scheut goed verhout is noemen we hem twijg.

Op twijgen vormen zich in het voorjaar weer scheuten. Als die weer verhout zijn worden de scheuten twijg en de de twijg wordt dan een tak.

De ook wel gebruikte benamingen één- en tweejarig hout, inplaats van scheut en twijg, is op zich ook goed bruikbaar. Als u maar beseft dat het tweejarig hout, hout van vorig jaar is en eigenlijk dus maar één jaar oud.

Bladknoppen en bloemknoppen

Op takken zitten knoppen, ook wel ogen genoemd. De knop op het einde heet de eindknop. Onder de eindknop zitten langs de tak zijknoppen. De hoogstgeplaatste knoppen zullen het sterkste groeien. Zonder snoei zal dit dus de eindknop zijn. Snoeit u een tak in dan zal uit de hoogste zijknop die overblijft, zich de krachtigste scheut ontwikkelen.

Met deze wetenschap doet de snoeier zijn voordeel. Wijst de hoogste knop naar de buitenkant van de struik dan kunt u een meer open structuur in de kroon stimuleren, wat bij veel struiken en bomen (o.a. fruit) gewenst is.

De meeste planten vormen naast blad-, ook nog bloemknoppen. Het verschil is niet altijd even duidelijk te zien, maar vaak zijn bloemknoppen iets groter en ronder van vorm dan bladknoppen. Let bij het snoeien op dat u niet te veel takken met bloemknoppen weghaal.

De knoppen die zo laag op de tak zitten, dat ze niet uitlopen noemen we slapende knoppen of ogen. Vaak worden deze geactiveerd als de tak er boven wordt afgesnoeid.

Snoeigereedschap

Het type snoeischaar is niet zo belangrijk, maar zorg dat hij scherp is. Scherp gereedschap maak gladde wonden, en gladde wonden genezen sneller.

Voor dikkere takken is er een takken schaar die u met twee handen bediend. Bij takken dikker dan 35 mm doorsnee is een snoeizaag het aangewezen gereedschap. Als u voor voor fijn takje werk en de haag nog een heggeschaar aanschaft, kunt u de meeste snoeiklussen al de baas.

Bezuinig op deze basis uitrusting niet. Het duurste hoeft niet altijd het beste te zijn, maar kwaliteit heeft zijn prijs.